مشاغل فارغ التحصیل رشته پزشکی
فارغ التحصیل رشته پزشکی در چه کارها و صنایعی میتواند شاغل شود؟
بسیاری از دانشآموختگان این رشته تحصیلی، ترجیح میدهند در مطب خصوصی خودشان کار کنند. عده کمی از آنها در واحدهای تحقیقاتی یا بخشهای اجرایی و اداری، جذب میشوند، یا بعد از دریافت مدرک تخصص، به همراه متخصصان دیگر، آزمایشگاههای تشخیصی تاسیس میکنند.
شاید بتوان گفت، یکی از رویاهای هر دانشجوی پزشکی، تاسیس مطب خصوصی است. اما همین رویا، در سالهای اخیر، موجب رشد بیرویه متقاضیان این رشته و از سوی دیگر، کمرونق شدن بازار کار طیف گستردهای از دانشآموختگان آن، به ویژه در مقطع پزشکی عمومی شده است.
جالب است بدانید، تنها موقعیت شغلی مناسب برای یک پزشک، «مطبداری» نیست. بلکه در بسیاری از مشاغل دیگر نیز، وجود یک پزشک با تجربه و آگاه، پیشبینی شده است. انواع آزمایشگاه تشخیص پزشکی، پاتوبیولوژی و سیتوژنتیک، تنها یک نمونه از این مشاغل است. همچنین، پزشک میتواند، به شرط گذراندن دورههای مرتبط، یک مرکز مشاوره ژنتیک تاسیس کند و به مشاوره در این حوزه بپردازد.
بازار کار رشته پزشکی به چه صورت است؟
در بخشهای پیش، بازار کار هریک از تخصصهای پزشکی را بررسی کردیم. در این بخش، به مروری کلی درباره وضعیت درامدی و امنیت شغلی پزشکان عمومی میپردازیم.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، به ازای هر هزار نفر جمعیت، یک پزشک کافی است (یعنی نسبت ۱۰۰۰ به ۱). پس طبق استاندارد جهانی، اگر جمعیت ایران را حدود ۸۰ میلیون نفر، فرض کنیم، وجود ۸۰ هزار پزشک، برای انجام خدمات تشخیصی و بالینی، کافیست. این در حالی است که طبق اعلام رسمی دولت در سال 1398، تعداد پزشکان عمومی، متخصص و فوق تخصص در ایران از مرز 85 هزار، 41 هزار و 3400 نفر گذشته بود.
از سوی دیگر، این روزها، بسیاری از مردم ترجیح میدهند حتی برای بیماریهای سادهای مثل سرماخوردگی فصلی نیز به پزشکان متخصص و فوق تخصص، مراجعه کنند. روند فزاینده این قبیل مراجعات، از یک سو باعث بیرونق شدن بازار پزشکان عمومی و از سوی دیگر، موجب بیانگیزگی پزشکان متخصص میشود.
متاسفانه مانند برخی از مشاغل دیگر، اطلاع دقیقی از درآمد پزشکان، در دست نیست اما میتوان حدس زد که این گروه، متناسب با سطح تحصیلات، نوع و میزان تخصص، سابقه کاری و مهارتهای فردی خود، درآمدهای متفاوتی داشته باشند.
برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارتهای تخصصی رشته مورد نظر باید با سایر مهارتهای فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت، این مهارتهای فردی هستند که یک شخص را از میان رقبا متمایز میکنند و سبب موفقیت او در زمینهها و موقعیتهای شغلی میشوند. چنین مهارتهایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیطهای کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارتهای نرم» از آن نام میبرند. به همین دلیل، برای یادگیری مهارتهای فردی، مشاهده مجموعه فیلمهای آموزش توسعه مهارت فردی فرادرس پیشنهاد میشود که لینک آن در زیر آورده شده است.
در مجموع، آنچه روشن است، این است که جامعه پزشکان، همراه با اعضای هیئت علمی دانشگاهها، مدیران عالیرتبه کشوری و لشگری و بخشی از صنعتگران، در یکی از دو دهک بالای درآمدی قرار دارند.
امکان ادامه تحصیل در رشته پزشکی در داخل ایران چگونه است؟
ظرفیت دانشگاههای علوم پزشکی، برای رشته پزشکی، در سال 1398، در جدول زیر آمده است.
ردیف |
دانشگاه |
ظرفیت |
ردیف |
دانشگاه |
ظرفیت |
1 |
اردبیل |
74 |
35 |
سبزوار |
63 |
2 |
پردیس اردبیل |
45 |
36 |
سمنان |
100 |
3 |
ارومیه |
78 |
37 |
شاهرود |
84 |
4 |
پردیس ارومیه |
45 |
38 |
شهرکرد |
77 |
5 |
اصفهان |
140 |
39 |
شهید بهشتی- تهران |
130 |
6 |
پردیس اصفهان |
50 |
40 |
پردیس شهید بهشتی |
70 |
7 |
البرز- کرج |
82 |
41 |
شیراز |
196 |
8 |
پردیس البرز |
30 |
42 |
فسا |
84 |
9 |
ایران |
180 |
43 |
قزوین |
60 |
10 |
پردیس ایران |
40 |
44 |
قم |
49 |
11 |
ایلام |
86 |
45 |
کاشان |
76 |
12 |
بابل |
90 |
46 |
پردیس کاشان |
40 |
13 |
پردیس بابل |
35 |
47 |
کردستان |
92 |
14 |
بقیه الله |
80 |
48 |
کرمان |
102 |
15 |
بم |
26 |
49 |
پردیس کرمان |
30 |
16 |
بندر عباس |
75 |
50 |
کرمانشاه |
80 |
17 |
پردیس بندرعباس |
26 |
51 |
پردیس کرمانشاه |
24 |
18 |
بوشهر |
52 |
52 |
گلستان |
62 |
19 |
بیرجند |
86 |
53 |
پردیس گلستان |
50 |
20 |
تبریز |
141 |
54 |
گناباد |
51 |
21 |
پردیس تبریز |
40 |
55 |
گیلان- رشت |
100 |
22 |
تهران |
180 |
56 |
پردیس گیلان |
35 |
23 |
جندی شاپور- اهواز |
108 |
57 |
لرستان – خرم آباد |
111 |
24 |
پردیس جندی شاپور |
30 |
58 |
مازندران – ساری |
98 |
25 |
جهرم |
65 |
59 |
پردیس مازندران |
25 |
26 |
جیرفت |
32 |
60 |
مشهد |
139 |
27 |
خراسان شمالی-بجنورد |
67 |
61 |
پردیس مشهد |
33 |
28 |
دزفول |
31 |
62 |
همدان |
105 |
29 |
رفسنجان |
91 |
63 |
پردیس همدان |
50 |
30 |
زابل |
36 |
64 |
یاسوج |
75 |
31 |
زاهدان |
82 |
65 |
یزد |
90 |
32 |
پردیس زاهدان |
25 |
66 |
پردیس یزد |
50 |
33 |
زنجان |
66 |
67 |
آبادان |
28 |
34 |
پردیس زنجان |
40 |
*** |
جمع کل |
4813 |
همانطور که از این جدول پیداست، ظرفیت پذیرش این رشته در سالهای اخیر، به شدت افزایش یافته است و با وجود رقابت جدی داوطلبان، میتوان گفت هریک از آنها از شانس خوبی برای پذیرفته شدن در این رشته پرطرفدار برخوردار است. علاوه بر این، گرایشهای متعددی نیز در مقطع تخصص (PhD) در رشته پزشکی، ایجاد شده است و هر ساله به تعداد گرایشها، دانشگاههای پذیرنده و ظرفیت پذیرش آنها افزوده میشود.
جالب است بدانید در بین دانشگاههای مطرح پذیرنده رشته پزشکی، در جهان، در سال 2019، دانشگاههای علوم پزشکی تهران و شیراز، به ترتیب، در گروه رتبههای بین 301 تا 350 و بین 451 تا 500 جای داشتهاند.
امکان ادامه تحصیل در رشته پزشکی در خارج از کشور به چه صورت است؟
10 دانشگاه برتر دنیا از نظر رشته پزشکی عبارتند از:
- هاروارد (آمریکا)
- آکسفورد (انگلیس)
- کمریج (انگلیس)
- استنفورد (آمریکا)
- جانهاپکینز (آمریکا)
- انستیتو کارولینسکا (سوئد)
- دانشگاه کالیفرنیا (UCLA، آمریکا)
- دانشگاه یِل (آمریکا)
- انستیتو تکنولوژی ماساچوست (MIT، آمریکا)
- UCL (انگلیس)
همانطور که از این فهرست، پیداست، بهترین کشورها برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی، عبارتند از آمریکا، انگلیس و سوئد. تقریبا در همه کشورها، پزشکی، شغلی پردرآمد محسوب میشود و با تحصیل در این رشته دانشگاهی، حتی میتوانید در برخی از کشورها اقامت بگیرید.
در این میان، کشورهای اسکاندیناوی، ویزای مخصوص پزشکان دارند و همچنین، معادلسازی واحدها و نمرهها، در این کشورها روند راحتتری را نسبت به کشورهای انگلیسی زبان نظیر انگلیس، کانادا، استرالیا طی میکند. به همین دلیل، کشورهای این حوزه میتوانند گزینه مناسبی برای ادامه تحصیل در یکی از تخصصهای رشته پزشکی باشند.
توجه داشته باشید که در بیشتر موارد، برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، باید با زبان خارجی کشور مورد نظر و همچنین زبان انگلیسی آشنایی خوبی داشته باشید. علاوه بر این، برای اثبات آشنایی با زبان انگلیسی نیز به شرکت در آزمونهای بینالمللی و معتبر زبان خارجی مانند تافل، آیلتس و دولینگو نیاز دارید. برای شروع این مسیر میتوانید از مجموعه فیلمهای آموزش زبان انگلیسی فرادرس کمک بگیرید.
دروس دانشگاهی رشته پزشکی تا چه میزان نیازهای بازار کار را مرتفع میکنند؟
همانطور که در بخشهای پیش، گفتیم، دوره پزشکی عمومی، شامل درسهای متنوعی است که در قالب واحدهای تئوری و عملی، ارائه میشوند. علاوه بر این، حضور در مراکز بالینی و خدماتی، انجام شیفتهای مکرر شبانه، خدمت در مناطق محروم و کارورزی در بخشهای پر استرس، مثل اورژانس، همه و همه، نهال ترد و شکننده «دانشآموز» را به شاخه برومند «اینترن پزشکی» و خیلی زود، به درخت تنومند یک «پزشک» با تجربه تبدیل خواهد کرد.
آنچه در این میان، اهمیت دارد، این است که هرچند، مطالب ارائه شده در دانشگاهها، منطبق با علم و فناوری روز دنیا هستند، اما ماندن در مسیر پیشرفت، کافی نیستند. یک پزشک، باید همواره اطلاعات خود را بهروز نگه دارد و همیشه تشنه یادگیری مطالب و تکنیکهای جدید باشد. شرکت در انواع کارگاهها، همایشها و سمینارها، نقش بسزایی در این امر دارند.